LOCUS FOCUS | 10 jaar Dooyewaard Stipendium / HKU

Door Marijke Phoa

LOCUS FOCUS – 10 jaar Dooyewaard Stipendium / HKU
21 okt 2016 – 4 nov 2016
Academiegalerie

We zeggen het wel eens vaker, maar Utrecht barst wel een beetje uit zijn voegen voor het HKU wereldje. Gooi een steen en je raakt een HKU-tentoonstelling. En op elke HKU tentoonstelling komen andere HKU’ers af. Zo belandde ik dus via een vriendin (die aan de HKU heeft gestudeerd) op de opening van de tentoonstelling Locus Focus. Het is een overzichtstentoonstelling van de tien HKU studenten die in de afgelopen jaren steeds de Dooyewaard Stipendium hebben gewonnen. Met deze prijs mogen zij vervolgens een jaar lang in een huisje in Blaricum wonen om daar zich volledig op hun werk te kunnen concentreren. Vaak hebben deze kunstenaars daarna ook meerdere prijzen gewonnen.


Foto: werk van Jurre Blom

Wat opviel was dat er een heleboel hyper-realistisch werk voorbij kwam. Gigantische doeken met een uitvergroot gezicht, alsof iemand op het kopiëerapparaat is gaan liggen. Dan blijkt het allemaal met de houtskool op papier te zijn gezet, technisch een sterk staaltje werk. En daar tegenover een heel klein landschap, waar een huisje in het oranje zonlicht baad. In beide gevallen vraag ik mij af wat het realisme toevoegt.  Ja het is technisch heel knap dat je zo realistisch kan schilderen/tekenen. Maar welke meerwaarde heeft het als hetzelfde werk ook als foto geschoten had kunnen worden? Ik ben vooral op zoek naar het punt in de afbeelding waarop ik zou zeggen: ‘het is realistisch, maar zo zou je het niet snel tegenkomen.’ Of, ‘het is realistisch, maar juist door het medium komt dit onderdeel pas echt naar voren’. In het geval van de werken bij Locus Focus had ik dat punt helaas niet.

Jaap Kamsma, die in dezelfde ruimte hangt, zoekt juist helemaal niet het realisme op. In zijn gelaagde schilderijen is hij juist op zoek om een sfeer over te brengen die hij voelde tijdens zijn bezoek aan Artis. In plaats van twee uilen zie je daarom enkel een ijl silhouet van de vogels, terwijl de omgeving veel dikker en gedetailleerder is aangezet, met vaak een nadruk op de kooien waarin de beesten worden gehouden.

 
Haha, ik sta op de foto rechtsonder verstopt achter kunstenaar Jaap Kamsma 

In een andere ruimte hangt het grafische werk van Wolf Aartsen, die elke dag, dertig dagen lang een tekening maakte binnen 30 minuten. Bij hem is het soms ook realistisch, maar vaak ook niet. En daar zit ook gewoon techniek achter. Het doet soms een beetje aan Marlene Dumas denken, maar dat ligt er misschien aan dat het binnen een bepaalde tijd af moet en er dus wel snel een figuur wordt geschetst maar er alleen tijd is voor meer details bij de ogen.

Een werk dat nog het meest tot mijn persoonlijke smaak sprak was het werk van Hidenori Mitsue. Hij schildert beroemde kunstwerken uit de zeventiende eeuw na, om over de figuratieve gedeeltes met dikke klodders verf eenzelfde soort voorstelling abstract vorm te geven. Dus waar bijvoorbeeld een vogel zat, zie je nu dikke klodders verf in de vorm van een vogel. Zijn technische hoogstaaltje is dat hij vervolgens wel door de kleuren klodders verf die hij gebruikt een zeker volume aan deze vogel weet toe te voegen.


Detail

Toch is het niet alleen met de dikke klodders verf spelen. Hij beheerst ook zeker de fijnere technieken voor de achtergrond, het is juist de speling tussen de twee technieken die zijn werken een heel energiek en speels karakter geven. Ik ben dus fan. Het blijkt helaas dat hij de eerste was die ooit de prijs heeft ontvangen, dat hij dus al tien jaar bezig is zorgt wel voor een aardig prijskaartje op zijn werk. Dan maar op de wishlist voor als wij later groot en rijk zijn.

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *